کنوانسیون رامسر قدیمی‌ترین معاهده بین‌المللی، با تأکید بر حفاظت از طبیعت در جهان است. آغاز آن در دوم ماه فوریه ۱۹۷۱ (۱۳ بهمن ۱۳۴۹) در شهر رامسر ایران بوده که کنوانسیون نام خود را از این شهر اقتباس کرده است و کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ جنبه قانونی یافت. این معاهده ۱۵۸ کشور عضو را ملزم به تعیین و حفظ تالاب‌های بااهمیت بین‌المللی و تشویق به استفاده خردمندانه از آن‌ها می‌نماید. بیش از ۱۷۰۰ سایت با مساحت کل حدود ۱۵۰ میلیون هکتار در سراسر جهان در حال حاضر در این کنوانسیون به ثبت رسیده‌اند. اگرچه نام رسمی کنوانسیون «کنوانسیون تالاب‌های بین‌المللی به‌ویژه به‌عنوان زیستگاه پرندگان آبزی» یا به‌اختصار «کنوانسیـون تالاب‌ها (رامسـر، ایــران، ۱۹۷۱)» نوشتـه می‌شود، ولی به‌طورمعمول به «کنوانسیون رامسر» شهرت دارد.
کاهش دبی آب شیرین ورودی، پس‌روی آب دریای خزر، ایجاد آب‌بندان و ایستگاه‌های پرورش ماهی در مسیر ورودی آب‌های شیرین به تالاب میانکاله، رد پای خشک‌سالی را در این ذخیره‌گاه مهم بین‌المللی و زیست‌کره عمیق‌تر کرده است. تالاب‌ها ازجمله مولدترین محیط‌های جهان هستند، این اکوسیستم‌ها گهواره‌های تنوع زیستی دنیا هستند که با فراهم ساختن آب و قابلیت زادآوری اولیه نقش مهمی در بقای گونه‌های بشماری از گیاهان و جانوران وابسته به خود ایفا می‌کنند.
کنوانسیون رامسر یک ظرفیت ملی محسوب می‌شود
محمد آزاد فرماندار رامسر که قدیمی‌ترین معاهده بین‌المللی درباره تالاب‌ها در این شهر ثبت‌شده است گفت: کنوانسیون رامسر به‌عنوان یک ظرفیت ملی محسوب می‌شود و در آستانه پنجاهمین سالروز کنوانسیون رامسر هستیم. او بابیان اینکه شهرستان رامسر با سازمان‌های مردم‌نهاد فعال بوده و ۱۵ سمن در آن فعال است افزود: از معدود شهرهایی هستیم که مبادرت به ایجاد خانه سمن در شهرستان رامسر کردیم و فعالیت خوبی در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف شاهد هستیم. آزاد تصریح کرد: از رامسر به‌عنوان شهر سبز یاد می‌شود و کمتر جایی در کشور ازنظر نزدیکی کوه و دریا پیدا می‌شود و وجود جنگل‌های انبوه هیرکانی و تپه‌ای شکل و آبگرم‌های معدنی و طبیعت زیبا این شهر را به شهری زیبا تبدیل کرده است. او گفت: مرکز منطقه‌ای کنوانسیون تالاب‌ها از فعالیت بیشتری برخوردار شود و ارتباط این مرکز و سازمان‌های مردم‌نهاد نویدبخش موارد متعددی است. نماینده عالی دولت در شهرستان رامسر خاطرنشان کرد: کنوانسیون رامسر فقط متعلق به این شهر نبوده و به‌عنوان یک ظرفیت ملی محسوب می‌شود و باید نهایت استفاده را از آن ببریم. او با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه‌های ما در بخش محیط‌زیست بوده و اگر آن را حفظ نکنیم ضرورت‌هایی که برای ادامه حیات لازم است را از دست خواهیم داد افزود: برای ایجاد تالاب مصنوعی اقدامات مؤثرتری انجام شود.
رامسر اولین زادگاه کنوانسیون تالاب‌ها است
درعین‌حال حسینعلی ابراهیمی مدیرکل محیط‌زیست مازندران بابیان اینکه برای برگزاری برنامه جهانی ۵۰ سال باید از همین حالا برنامه‌ریزی شود اظهار داشت: رامسر اولین زادگاه کنوانسیون تالاب‌ها است که در سال اول ۱۸ کشور و حالا ۱۶۹ کشور با دو هزار و ۲۹۰ تالاب و میلیون‌ها هکتار در دنیا عضو این معاهده هستند و ۲۴ تالاب در کشور و دو تالاب میانکاله و فریدون‌کنار در استان مازندران عضو این کنوانسیون بین‌المللی هستند. ابراهیمی با اشاره به اینکه مشارکت مردم مهم‌ترین اصل در حفاظت از محیط‌زیست است گفت: مباحث فنی و کارشناسی ساماندهی پساب‌ها و همکاری مردم در ایجاد تصفیه‌خانه رامسر بسیار ضروری است. مدیرکل محیط‌زیست استان مازندران گفت: نواقص ساختمان کنوانسیون در رامسر تا حدودی حل‌شده و باید در ادامه اقدامی جدی‌تر برای ارتباط این کنوانسیون با سراسر دنیا برقرار شود. او گفت: محیط‌زیست مرز ندارد و باید از استان‌های هم‌جوار برای توسعه محیط‌زیست منطقه بهره‌برداری کنیم.
پیگیری ثبت روز رامسر در تقویم رسمی کشور
محمدرضا نیاستی رئیس اداره محیط‌زیست شهرستان رامسر نیز با اشاره به اینکه رامسر شهر تالاب‌ها است تصریح کرد: پیگیری ثبت روز رامسر در تقویم رسمی کشور را آغاز کردیم تا در کنار اهداف زیست‌محیطی، مشارکت مردمی را در این حوزه گسترش دهیم.
همچنین محمد سجادی فعال زیست‌محیطی نیز گفت: ۱۵ سمن در رامسر باهدف سالم زیستن فعالیت دارند و در سراسر دنیا نام رامسر را می‌شناسند و برای مردم رامسر ارزش قائل هستند.
محمد منصوری از فعالان زیست‌محیطی نیز گفت: از میان ارزش‌های اقتصادی متعدد تالاب‌ها، می‌توان به حفظ ذخایر ژنی گیاهی و جانوری، تأمین آب (کیفی و کمی)، آبزی‌پروری (بیش از دوسوم از برداشت محصول ماهی جهان به‌سلامت مناطق تالابی بستگی دارد)، تولید محصولات کشاورزی (از طریق تأمین آب و عناصر غذایی)، تولید چوب، تأمین انرژی، تولید مواد لجنی و گیاهی، حمل‌ونقل و کاربردهای تفریحی و گردشگری (توریستی) اشاره کرد. به گفته او تالاب‌ها به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی بشر اهمیت ویژه‌ای دارند، با باورهای جهان‌شناسی و مذهبی رابطه داشته، منشأ تعالی زیبایی‌شناختی می‌شوند، پناهگاه‌هایی برای حیات‌وحش ایجاد کرده و شالوده سنن مهم بومی را شکل می‌دهند. او کاهش آب‌های ورودی، پس‌روی و کاهش سطح آب دریای خزر، صدور مجوز برای ایجاد ایستگاه‌های پرورش ماهی به روستاهای اطراف و ایجاد بیش از ۳۰۰ آب‌بندان را از دلایل اصلی در معرض خشک‌سالی قرار گرفتن تالاب میانکاله دانست.
